Andrej Mlakar
Da li je Lazar 3M nastao od Lazanskog ili je Lazanski nastao od Lazara 3M je pokrenuta kao zanimljiva polemika koja traje još od 2022 kada se pojavilo borbeno oklopno vozilo “Lazanski”.
Pojedini analitičari iz regiona kada su pljuvali po pokojnom Miroslavu Lazanskom, našem najpoznatijem vojnopolitičkom komentatoru po kome je ovo oklopno vozilo dobilo ime zdušno su tvrdili da je ono nastalo od Lazara 3.
Da li je to baš tako kao što se tvrdi ili je sve drugačije.
Gledajući upadljivo je da se ova vozila razlikuju već na pogled. U Hali 1 Beogradskog sajma za vreme Sajma naoružanja i vojne opreme “Parnter 2023” ova vozila su stajala jedna pored drugih. Tri verzije oklopnog borbenog vozila točkaša Lazar 3/3M i prototip vozila Lazanski.
Zabuna je unesena onog trenutka kada je lansirana bila priča o razvoju novog oklopnog vozila “Lazar 3A1”. Međutim to vozilo sa Lazanskim nema nikakve veze.
Pa da krenemo
Prvo Lazanski je potpuno novo oklopno vozilo i novog dizajna i nije bazirano na oklopnim vozilima familije “Lazar” i nemaju direktnu vezu sa ovim tipom vozila koji zvanično nosi naziv “Višenamensko oklopno borbeno vozilo Lazar 3”.
Vozilo ima novu koncepciju, novu konstrukciju, a ne modifikaciju ili modernizaciju.
Lazanski je oklopna zavarena čelična konstrukcija.
Lazar 3 je zapravo oklopno borbeno vozilo točkaš ( OBVT) nastalo modifikacijom i unapređenjem verzije “Lazar 2″ formule pogona 8×8. OBVT “ Lazar 3″ pripada kategoriji višenamenskih oklopnih vozila MRAV (Multi Purpose Armored Vehicile).
Uporedni tehnički podaci za Lazar 3/3M i borbeno vozilo Lazanski
Dužina 7.92 m
Širina 2.95 m
Visina (bez DUBS-a odnosno Kupole) 2.32 m
Borbena masa vozila (u zavisnosti od misije i zaštite) 24 do 26 tona
Maksimalna masa vozila 28 tona.
Broj članova posade zavisi od osnovnog naoružanja. U varijanti sa Daljinski upravljivom borbenom stanicom (DUBS) posadu čini 12 ljudi (3+9), a sa kupolnim naoružanjem 11 ljudi ( 3+8).
Zaštita
Balistička zaštita sa svih strana vozila Nivo 3 Stanag 4569
Balistička zaštita sa prednje strane vozila Nivo 3+ Stanag 4569
Protivminska zaštita Nivoi 3a i 3b Stanag 4569
Dodatna zaštita (na zahtev korisnika)
Balistička zaštita sa svih strana vozila Nivo 4 Stanag 4569
Balistička zaštita sa prednje strane vozila Nivo 5 Stanag 4569
Lazanski
Dužina 8 m
Širina 3,2 m
Visina 2.6 m
Borbena masa vozila od 26 do 36 tona
Broj članova posade tri. U zadnjem delu nalazi se sedišta za 10 vojnika . Ukupno 13 (3+10);
Balistička zaštita sa svih strana nivo 4 i 5 STANAG 4569 opciono nivo 6 zaštita svih strana od kalibra 14,6 mm.
Lazar 3 naoružanje
Je daljinski upravljiva borbena stanica sa mitraljezom 12,7 x 108 Zastava M 87 (sistem NSV model 07 za turelnu ugradnju) i uprošćenim sistemom za upravljanje vatrom SUV. Namenjen je za gađanje ciljeva na zemlji kao što su laka oklopna vozila, transportna vozila, komandna mesta i živa sila neprijatelja na daljinama do 2.000 metara i ciljeva u vazduhu (niskoletećih) podzvučne brzine na daljinama do 1.500 metara. Polje dejstva DUBS M 15 ostvaruje kružno po pravcu 360 stepeni, a po elevaciji od -7 do +60 stepeni. Osnovni način upravljanja i gađanja jer daljinski preko komandnog bloka i džojstika, a pomoćni način upravljanja je ručno. DUBS M -15 je težine 310 kb bez borbenog kompleta, a sa njim 340 kg.
Lazar 3 sa dvocevnim topom kalibra 30 mm
Prvo je nastala verzija Lazar 3 sa DUBS-om 30/2 kalibra 30 mm. Upitanju je dvocevni top kalibra 30h210 mm. Lazar 3 sa ovom kupolom ima optoelektornski SUV sa termovizijskom kamerom, TV kamerom i laserskim daljinomerom. Ovaj top namenjen je prvenstveno za gađanje ciljeva na zemlji i na vodi na daljinama do 2.000 m. Pokretanje topa je električno. Polje dejstva po pravcu je 360 stepeni po visini elevacije od -7 do +50 stepeni. Kalibar topa je 30 mm, koji se puni preko automatskog punjača. Broj granata u punjaču je 220 i to po 110 u svakom. Početna brzina zrna je 1.000 metara u sekundi.
Lazar 3M
Lazar 3M modifikovan je u odnosu na prethodnu verziju Lazara značajno, približivši srpsko borbeno vozilo pešadije nekim zapadnim konkurentima na primer nemačko-holandskom Bokseru. Sa bokova u odnosu na Lazar-3 sklonjene su puškarnice i stakla, postavljena je nova zaštita. Vozilo ima novo vešanje, novu unutrašnju ergonomiju i top kalibra 30 mm. Po prvi put saopšteno je i da cena jednog ovakvog vozila iznosi 1,2 miliona dolara. Kupola je glavni oružani sistem.
Lazar 3M pešadijsko borbeno vozilo opremljeno je besposadnom kupolom 30mm 32V01. Namenjena je za dejstvovanje po neprijateljskoj živoj sili, vatrenim sredstvima i neoklopljenoj/lako oklopljenoj opremi; izviđanje i prepoznavanje ciljeva, osmatranje okoline.
Glavno naoružanje Lazara 3 je automatski top 2A42 kalibra 30 mm. Na kupoli osim topa postoji i spregnut mitraljez kalibra 7,62 mm.
Maksimalni domet topa 2A42 je 4 km, a mitraljeza 1,5 km.
Top dejstvuje pod uglovima po elevaciji od -10 do +60 i po pravcu kružno 360 stepeni.
Pogon
Lazara 3 pokreće savremeni dizel –moto Cummins ISM 500 jačine 500 ks. Masa motora iznosi 1000 kg. U pitanju je četvortaktni, šestocilndrični motor zapremine 11 litara, sa turboprehranjivačem rashlađenog vazduha, dirketnim ubrizgavanjem goriva sa elektornskom kontrolom pumpe. Automatska transmisija sa menjačem Allison 4500 ima 6+1 stepen prenosa sa čime se olakšava ekonomisanje vučnom snagom.
Lazanski naoružanje
Lazanski ima ugrađen daljinski upravljivi borbeni modul AU-220M “Bajkal” sa automatskim topom 2A91 kalibra 57×348 mm i psregnutim mitraljezom PKTM kalibra 7,62mm i sa oba boka 2h4 bacača dimnih kutija što prevazilazi vatrenu moć samog Lazara 3 i 3M. Borbeni komplet je 80 granata i 599 metaka. Masa borbenog modula AU-220M “Bajkal” sa naoružanjem i pripadajućom opremom je 3.650 kg. Najveća daljina gađanja iz topa je 14,5 km, a po visini 7,5 km. Efektivna daljina gađanja ciljeva je 4 km, a slabije zaštićenih ciljeva i do 12 km.
Pogon Lazanskog
Motor koji pokreće borbeno oklopno vozilo Lazanski čini turboprehanjivani dizel motor Caterpillar C-13 jačine 711 konjskih snaga. Transmisija je automatska 6+1 stepen Allison 4000sp. Prenosna kutija Katsa dvostepena sa prinudnom blokadom diferncijala i neutralnim stpenom prenosa.
Vojnopolitička osmatračnica 